Dixx ikel għand tal-forn!

Niftakar meta jekk ridt tixtri l-ħobż jew ridt tistenna l-vann ġej wara l-bieb, jew inkella ridt tmur dritt għand il-furnar.  Jekk ma kontx tkun taf fejn jinsab, kien biżżejjed li tħalli mnieħrek iwasslek sal-post.  Mingħandu kienet toħroġ riħa ta' ħobż frisk u b'dik in-naqra riħa ta' ħatab jaqbad.

Il-forn l-antik, partikularment dawk f'Għawdex, kienu postijiet li jaffaxxinawni.  F'Malta ma tantx kelli opportunita' li narahom, pero fil-gżira Għawdxija, b'mod partikulari fi tfuliti, kienu l-unika mezz kif stajt tixtri ħobża friska.  Niftakar sew dik il-kamra mudlama, b'forn li minnu kienet toħroġ dijja ta' nar mkebbes minn siegħat qabel,  u li kif toqrob viċin kont tħoss il-vampa riesqa lejk.  Il-ħoss tal-bieba tal-ħadid mastizz tinfetaħ bil-galbu u l-furnar b'wiċċu kollu tqiq u bil-pala twila f'idu jipprova jilħaq il-ħobż li jkun lest moħmi.  

Minn hemm kienet tibda' l-istess battalja li semmejt fl-istorja tal-bejjiegħ tal-vann.  Tilar sħiħ ta' ħobż u nofs tużżana nisa jilatikaw għal l-istess ħobża.  Biss wara li l-qiegħa kienet tikkalma, u l-bejgħ tal-ħobż jonqos, kien jibda' ġej lott ta' nisa ieħor f'dak il-post ċkejken.

Nisa filliera kollha b'xi dixx imħawwar u lest....min patata l-forn, min ftit kustilji tal-majjal....min xi naqra koxox tat-tiġieġ.... jew xi dixx imqarrun....kulħadd jibża' għad-dixx tiegħu u sadatant jissindika x'ħejja ħaddieħor.

Il-mara xwejħa tal-furnar kienet tkun pronta toħroġ biċċiet tal-landa maqtuha kwadretti żgħar u kollha b'numru mpress fuqhom.  Numru kienet titfgħu fid-dixx ma' dik it-taħlita' bnina, u oħra f'id min ikun newlilha d-dixx.  L-istess kienet tagħmel ommi, u dlonk kont nieħu dik il-biċċa landa f'idi nifli kif l-imniefaħ għamel dak in-numru, waqt li tgħidli biex ma nitilfux, għax inkella konna nibqgħu bil-ġuħ!

Minn hemm l-istess furnar li kien ikun għadu kif kines il-forn mil-ħmira tal-furnata ta' qabel, kien jibda' jdaħħal dixx wara dixx għal dak in-nar jikwi, u t-tisbita ta' dik il-bieba tal-ħadid kienet tfisser, li min hu barra barra, u min hu ġewwa ġewwa!

L-aħħar xena li niftakar hu li ftit siegħat wara kont terġa tkun fl-istess lok, u din id-darba dak il-forn ċkejken kien jimtela' b'riħa taqsam ta' kull forma ta' ikel....riħa li taqsmek biżżejjed li anke jekk ma jkollokx ġuħ kont żgur tiftaħ l-aptit.

Ix-xwejħa għal darboħra tkun pronta li tibda' tnewwel id-dixxijiet lura lil sidhom billi tqabbel in-numru fuq il-landa ma' dak li kien ikun mitluf bejn koxxa u xi patata mbaskta.  Min qed jiġbor id-dixx kien ikun lest b'xi sarvetta jew tnejn ħalli jkebbb dik il-benna ta' ikel moħmi lest għal ġo żaqq il-familja....

Mal-wasla d-dar, konna nduru dak id-dixx lest, u min jisraq xi patata maħruqa fil-wiċċ, min mitluf bir-riħa, u min jipprova jaħseb kemm dak il-platt diġa jinxtamm aqwa minn meta ssajjru d-dar.

.... u miegħu kienet tiżdied dik il-biċċa ħobż sħuna, u kollox kien jinżel għasel...f'dik id-dwejra żgħira, mikrija għal ftit jiem sabiex ingawdu dik is-sbuħija u s-sempliċita' t'Għawdex!